Την αποκατάσταση του φημισμένου Ελληνομουσείου Ζαγοράς, του σχολείου όπου φοίτησε ο εθνομάρτυρας και πρόδρομος της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 Ρήγας Φεραίος, δρομολογεί το Υπουργείο Εσωτερικών και η Περιφέρεια Θεσσαλίας μαζί με το Δήμο Ζαγοράς-Μουρεσίου.
«Σε συνεργασία με τον Αναπληρωτή Υπουργό Εσωτερικών Στέλιο Πέτσα και μαζί με το Δήμο Ζαγοράς Μουρεσίου και το δήμαρχο Πατή Κουτσάφτη καταθέσαμε το έργο της αποκατάστασης του Ελληνομουσείου προς ένταξη στο Πρόγραμμα Αντώνης Τρίτσης» δηλώνει ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός. «Τα μνημεία οφείλουμε να τα αποδίδουμε στην κοινωνία γιατί μόνο έτσι προστατεύονται. Το ιστορικό κτίριο λειτούργησε ως φάρος πολιτισμού και γνώσης από το 1777 μέχρι λίγα χρόνια μετά το 1821, φιλοξενώντας στις αίθουσές του, τον ήρωα της Ελληνικής Επανάστασης Ρήγα Φεραίο, τους Μηλιώτες δασκάλους του Γένους Άνθιμο Γαζή και Γρηγόρη Κωνσταντά, τον μετέπειτα Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Καλλίνικο και τον Ζαγοριανό Φίλιππο Ιωάννου, πρώτο καθηγητή της Φιλοσοφίας στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστημίο Αθηνών. Με σεβασμό και ευθύνη απέναντι στην ιστορία, δρομολογούμε την αποκατάσταση του με βάση τα αυστηρότερα επιστημονικά και τεχνικά πρότυπα και αποδίδουμε ένα εμβληματικό έργο με προστιθέμενη αξία για τη Ζαγορά και όλη τη Θεσσαλία».
Η ιστορία του Ελληνομουσείου
Το Ελληνομουσείο του Ρήγα Φεραίου είναι ένα από τα ωραιότερα και ανθεκτικότερα κτίρια του Πηλίου, απομεινάρι του λαϊκού πολιτισμού που άντεξε στις καταδρομές του χρόνου και των καιρών. Το κτίριο του Ελληνομουσείου αποτελεί δείγμα του αυστηρού και λιτού ύφους της αρχιτεκτονικής της Βορείου Ελλάδος και της Ηπείρου.
Το Ελληνομουσείο τυπολογικά ανήκει στην κατηγορία κτισμάτων φρουριακής μορφής της τότε εποχής με κάτοψη σε διάταξη Γ, στη στάθμη του ισογείου με είσοδο στην εσωτερική πλευρά του Γ με σκοπό την επιπλέον ασφάλεια και τον έλεγχο του κτιρίου σε επιδρομές ή επιθέσεις, ενώ στη στάθμη του ορόφου μόνο στις με ανατολικό προσανατολισμό όψεις πέρα από το περίγραμμα της υποκείμενης κάτοψης του ισογείου εξωθούνται κλειστοί εξώστες από λεπτά σύνθετα (ξυλόπλεκτα) λιθοδομημένα τοιχώματα (έρκερ) αυξάνοντας τον ωφέλιμο χώρου του κτιρίου.
Το κτίριο του Ελληνομουσείου έχει χαρακτηριστεί ως μνημείο σύμφωνα με την ΥΑ57698/19-11-1942 όπως δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 28/Β/19-03-1943. Η ανέγερση του Ελληνομουσείου χρονολογείται περί το 1777. Η ανέγερσή του πραγματοποιήθηκε στη θέση παλιού σχολείου που λειτουργούσε από το 1767 ως αίθουσα διδασκαλίας δίπλα στη βιβλιοθήκη.
Μερικοί από του μαθητές του Ελληνομουσείου που διέπρεψαν στο χώρο των γραμμάτων και των κοινών, είναι οι πρωτεργάτες της Ελληνικής επανάστασης Ρήγας Φεραίος, Άνθιμος Γαζής, Γρηγόρης Κωνσταντάς και Καλλίνικος Λαπάτης πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Ο Πατριάρχης Καλλίνικος ήταν αυτός μάλιστα που έδωσε το όνομα στο σχολείο που μέχρι σήμερα αναφέρεται ως «Ελληνομουσείο» θεωρούμενη τότε ως ανώτερη σχολή.
Η φήμη του Ελληνομουσείου γρήγορα απλώθηκε στην περιοχή. Ήταν μια Σχολή που παρείχε γνώσεις από Γυμνάσιο μέχρι Ακαδημία όπως θα λέγαμε σήμερα. Διδάσκονταν Αρχαία Ελληνικά, Φιλοσοφία, Ιστορία, Θρησκευτικά, Γεωγραφία, Φυσικά, Μαθηματικά και ξένες γλώσσες (Λατινικά, Γαλλικά). Μια τέτοια λοιπόν Σχολή με διδακτική ύλη σε πιο σύγχρονες βάσεις πλέον και με την πλούσια και οργανωμένη Βιβλιοθήκη που διέθετε, ήταν επόμενο να τραβήξει το ενδιαφέρον πολλών, τόσον από πλευράς μαθητών όσο και διδασκάλων.
Η λειτουργία του συνεχίστηκε μέχρι το 1790 όταν και διακόπηκε. Το 1800 επαναλειτούργησε μέχρι και που οριστικά πλέον σταμάτησε να λειτουργεί μερικά χρόνια μετά την επανάσταση του 1821.
Το έργο αποκατάστασης
Το προτεινόμενο έργο της Επισκευής και Αποκατάστασης του Ελληνομουσείου του Ρήγα Φεραίου περιλαμβάνει εξειδικευμένες κτιριακές εργασίες αλλά και εργασίες συντήρησης. Η αποκατάσταση και επισκευή του έργου θα γίνει σύμφωνα με τα καλύτερα από επιστημονικής και τεχνικής άποψης πρότυπα και υλικά εφαρμόζοντας τις προδιαγραφές και απαιτήσεις της εγκεκριμένης μελέτης, καθώς και όλες τις υποδείξεις των υπηρεσιών από έμπειρα και εξειδικευμένα συνεργεία στον τομέα αποκατάστασης ιστορικών μνημείων. Περιλαμβάνει:
- Ήπιας μορφής χωματουργικές εργασίες
- Καθαίρεση επιχρισμάτων
- Αποξήλωση δαπέδων & επενδύσεων
- Καθαρισμός λιθοδομής
- Απομάκρυνση προϊόντων καθαιρέσεων
- Προστερέωση και υποστύλωση δομικών στοιχείων του κτιρίου
- Υδραυλικές αποκαταστάσεις
- Αποξήλωση τοπικά των κατεστραμμένων, ρηγματωμένων, υπερδιογκωμένων και έντονα διαβρωμένων επιφανειών των επιχρισμάτων
- Αποκατάσταση ή/και αντικατάσταση των ξύλινων δευτερευόντων δομικών στοιχείων του κτιρίου
- Στερέωση δομικών στοιχείων
- Αποκατάσταση του φορέα με δομοστατικές επεμβάσεις όπου απαιτούνται όπως υδραυλικά υπέρρευστα κονιάματα υψηλής αντοχής, αρμολογήματα, τοπικές ανακατασκευές
- Αποκατάσταση ή/και αντικατάσταση των ξύλινων δομικών στοιχείων του φέροντος οργανισμού του κτιρίου
- Αναστήλωση του μνημείου (αρχιτεκτονικές επεμβάσεις π.χ. επισκευή, αποκατάσταση ή/και αντικατάσταση ξύλινων ανοιγμάτων, ασβεστώματα, ανακατασκευή του ανισόσταθμου κατεστραμμένου περιβάλλοντα χώρου)
- Ειδικές εγκαταστάσεις (σύστημα αντικλεπτικού μηχανισμού)
- Πυροπροστασία
- Ηλεκτρολογικά (ισχυρά ρεύματα)
- Ηλεκτρολογικά (αλεξικέραυνο – γειώσεις)
- Ηλεκτρολογικά (ασθενή ρεύματα)
